Kurs COAPE - 5, pyt.1.
Temat:
Analiza częstości i rodzaju zaburzeń behawioralnych kotów na podstawie badań sondażowych przeprowadzonych w wybranych lecznicach Bielska-Białej.
ANALIZA ZABURZEŃ BEHAWIORALNYCH
Analiza częstości i rodzaju zaburzeń behawioralnych kotów na podstawie badań sondażowych przeprowadzonych w wybranych lecznicach Bielska-Białej.
ANALIZA ZABURZEŃ BEHAWIORALNYCH
Wstęp
Problemy związane z zaburzeniami zachowania u kotów mogą mieć wielorakie
podłoże. Poza czynnikami zdrowotnymi, takimi jak trwające, czy przebyte choroby
pęcherza, większość przyczyn „niewłaściwego” zachowania kotów ma swoje źródło w
przeniesieniu dziko żyjących, niezależnych i mających silnie rozwinięte
poczucie terytorium zwierząt do bardzo ograniczonych przestrzeni. Zaburzenia
zachowania potęgują się gdy na niewielkim obszarze (mieszkania, bądź domu)
znajduje się więcej przedstawicieli kociego gatunku, gdyż pomimo tego, że koty
wybierają niekiedy strategię przebywania w grupie nie są to zwierzęta stricte
stadne. Problem pogłębia niezrozumienie przez ludzi wielu naturalnych zachowań
kotów i przypisywanie im cech poprzez antropomorfizowanie i analogię do innych
gatunków - np. psa.
Najczęściej występujące zachowania kocie określane jako „niewłaściwe” to
znaczenie moczem, załatwianie się poza kuwetą i agresja. Właściciele kotów
często określają zachowania kotów jako złośliwe, podczas gdy przeważnie
stanowią one wrodzone postępowanie wynikające z samej natury kociej, niekiedy będące
aktem obrony lub kompensacji braków wynikających z warunków w jakich przyszło im żyć.
Celem niniejszej pracy było dokonanie analizy rodzajów i częstości
występowania zaburzeń zachowania kotów na podstawie własnoręcznie opracowanej
ankiety w wybranych przychodniach weterynaryjnych. Sondaż przeprowadzono w 5
lecznicach na terenie miasta Bielsko-Biała, dwie z nich to kliniki,
zatrudniające kilku lekarzy weterynarii, posiadające specjalistyczne zaplecze
(chirurgiczne, ortopedyczne, kardiologiczne i inne). Dwie przychodnie to
poradnie małe, prowadzone przez jednego lekarza ewentualnie z dodatkowym
personelem pomocniczym. Panuje w nich domowa atmosfera poradni „lekarza
rodzinnego”, w której pacjent i jego lekarz znają się najczęściej od wielu lat.
Piątą przychodnią jest poradnia o pośredniej wielkości, szybko rozwijająca się,
z aspiracjami do miana kliniki. Większość ankiet została przeprowadzona podczas
bezpośredniej rozmowy, w jednym przypadku lekarz zażyczył sobie, aby przesłać
mu pytania za pomocą poczty elektronicznej.
1.
Kwestionariusz dotyczący zgłaszanych zaburzeń behawioralnych kotów.
2. Wyniki sondażu
Poniżej zostanie przedstawiona analiza udzielanych przez lekarzy odpowiedzi
na pytania przedstawione w kwestionariuszu.
Na pierwsze pytanie: Jak często właściciele kotów
zgłaszają Panu/Pani problemy związane z zachowaniem ich pupilów?, pytani odpowiedzieli w
sposób przedstawiony na rys.1. Nikt nie wskazał żadnej ze skrajnych odpowiedzi:
żadko oraz podczas każdej wizyty. Najczęściej właściciele kotów zgłaszają problemy
behawiarolne podczas co drugiej wizyty lub rzadziej. Tylko w jednej przychoni
są to przypadki częste.
Rys.1 Odpowiedzi na pytanie 1.
Drugie pytanie miało na celu określenie ile spośród prowadzonych przez lekarza
kotów, to koty z problemami behawioralnymi. W pytaniu
chodziło o aktualnie prowadzone/leczone koty. W jednej przychodni osoba
ankietowana opowiedziała, że tylko jeden kot spośród obecnie prowadzonych przez
nią, to kot, którego właściciel przyszedł
z prośbą o pomoc w ustaleniu przyczyn „niewłaściwego zachowania” i o pomoc
w wyeliminowaniu problemu. W pozostałych przychodniach (4 odpowiedzi) lekarze wskazali, że takich kotów aktualnie prowadzą niewiele, mniej niż połowę spośród wszystkich leczonych (rys.2). W odniesieniu do powyższych informacji należy uznać, że odpowiedzi na pozostałe pytania zostały udzielone raczej na podstawie ogólnego doświadczenia lekarza
i jego praktyki, a nie aktualnie prowadzonych/leczonych zwierząt.
z prośbą o pomoc w ustaleniu przyczyn „niewłaściwego zachowania” i o pomoc
w wyeliminowaniu problemu. W pozostałych przychodniach (4 odpowiedzi) lekarze wskazali, że takich kotów aktualnie prowadzą niewiele, mniej niż połowę spośród wszystkich leczonych (rys.2). W odniesieniu do powyższych informacji należy uznać, że odpowiedzi na pozostałe pytania zostały udzielone raczej na podstawie ogólnego doświadczenia lekarza
i jego praktyki, a nie aktualnie prowadzonych/leczonych zwierząt.
Rys.2 Odpowiedzi na pytanie drugie Rys.3
Odpowiedzi na pytanie trzecie
W odniesieniu do pytania trzeciego o przyczyny
niewłaściwych zachowań kotów, spośród których można było zaznaczyć:
wszystkie związane ze zdrowiem, więcej niż połowa związana jest ze zdrowiem, połowa
dotyczy zdrowia, połowa problemów na tle psychicznym, więcej niż połowa dotyczy
problemów na tle psychicznym, wszystkie związane są z problemami psychicznymi,
ankietowani jednoznacznie wskazali na problemy zdrowotne. W dwóch przychodniach
lekarze wskazali odpowiedź: ponad połowa zgłaszanych problemów behawioralnych
związana jest ze zdrowie i w trzech przychodniach: pół na pół. W żadnej z
przychodni nie stwierdzono, aby problemy związane z „niewłaściwym” zachowaniem
kotów miały swoje podłoże wyłącznie lub w większej części w kociej psychice
(rys.3). W dalszej części sondażu próbowano uściślić gdzie dokładnie leżą
przyczyny „niewłaściwych” zachowań (pyt.5).
W kolejnym punkcie poproszono o odpowiedź na pytanie: jakie najczęściej problemy związane z zachowaniem kotów zgłaszają
właściciele? Wyszczególniono możliwe zachowania traktowane najczęściej jako
„niewłaściwe”. Wyniki
przeprowadzonego sondażu przedstawiono na rys.4.
Rys.4 Odpowiedzi na pytanie 4.
Najczęściej zgłaszanym przez właścicieli problemem wydaje się być
załatwianie się poza kuwetą oraz znaczenie moczem, a zaraz później zachowania
kompulsywne oraz brak apetytu. Pierwsze trzy odpowiedzi co najmniej raz
wskazano jako problemy zawsze (lub prawie zawsze) zgłaszane przez właścicieli,
natomiast brak apetytu w czterech lecznicach jest bardzo częstym problemem z
jakim przychodzą właściciele kotów. Zarówno załatwianie się poza kuwetą, jak i
znaczenie moczem często ma związek ze zmianą miejsca postawienia bądź samego
wypełnienia kuwety, a także liczbą kotów przebywających w danym rejonie (domu,
mieszkaniu, pokoju) bądź z pojawieniem się nowego kota w domu. Właściciele
kotów reagując agresją, każąc swoich podopiecznych, ograniczając przestrzeń
jedynie pogłębiają stres u kotów i powodują narastanie problemu. Również brak
apetytu może być zarówno objawem fizycznej choroby kota jak i trwającego od
dłuższego czasu stresu. Podobne przyczyny mają zachowania kompulsywne, jako
jeden z kocich sposobów na radzenie sobie ze stresem czy znalezienie
uspokojenia, choć oczywiście mogą też
istnieć przyczyny fizyczne, jak zmiany skórne wywołane alergią, bądź
chorobą.
Istotnym zagadnieniem wydaje się także być lęk przed obcymi ludźmi (dwoje
lekarzy odpowiedziało, że bardzo często występuje ten temat, dwoje, że w około
połowy przypadków i jeden z lekarzy, że nigdy), a także niszczenie mebli (dwie
osoby wskazały, że problem występuje odpowiednio bardzo często oraz, że w około
połowie przypadków) oraz agresja wobec właścicieli.
Warto tu nadmienić, że zdarza się iż właściciele kotów nie rozpoznają
naturalnego zachowania kotów podczas zabawy, przejawiającego się jako chwytanie
pazurkami i/lub ząbkami dłoni ludzi jako ciągu dalszego „polowania”, a traktują
je jako objaw agresji. Podobnie pogoń kotów za ludźmi, chwytanie za łydki
rzadko bywa objawem agresji – jest to także raczej element polowania. Inna
sprawa, że takie zachowanie również wymaga korekcji, nie powinno być jednak
traktowane jako agresywne.
Pytani lekarze weterynarii wskazali także jako dosyć często zgłaszany
problem niszczenie mebli. W tym przypadku także należałoby zwrócić uwagę, że
niszczenie mebli w wyniku drapania – ostrzenia pazurów, wynika najczęściej z
zaniedbania właścicieli polegającego na niezapewnieniu kotom odpowiednich
drapaków.
Rzadko zdarzają się zachowania takie jak agresja wobec innych zwierząt,
uporczywe miauczenie czy brak apetytu, a także lęk przed domownikami chociaż
niektórzy lekarze zanotowali, że takie zachowanie może pojawić się aż w połowie
przypadków.
Poza wymienionymi rodzajami zachowań „niewłaściwych” lekarze wymieniali
także lęk przed obcymi przedmiotami oraz lęk separacyjny.
Kolejne pytanie dotyczyło tła, na
jakim najczęściej występują zgłaszane problemy behawioralne. Jak już
wspomniano podczas analizy odpowiedzi udzielonych na pytanie 3, żaden z lekarzy
nie stwierdził, aby zgłaszany przez właścicieli problem dotyczący kociego
zachowania miał swoje źródło wyłącznie w zaburzeniach na tle psychicznym,
tymczasem odpowiedzi na pytanie 5 temu wydają się temu przeczyć (rys.5).
Lekarze weterynarii wskazali jako ważne przyczyny: pojawienie się nowego
domownika lub zwierzęcia, zmianę miejsca zamieszkania, zmianę właścicieli (lub
nowy dom). Nie są to przecież przyczyny zdrowotne, a w odpowiedziach można
znaleźć i taką, że przyczyna ta występuje we wszystkich przypadkach zaburzeń
kociego zachowania. Jeśli chodzi o zmiany w rodzinie lub pojawienie się nowego
domownika (dwu – lub czworonożnego) również wskazywano je jako występujące w
więcej niż połowie przypadków.
Problemy zdrowotne nie są przy tym bagatelizowany gdyż aż troje
ankietowanych wskazało, że więcej niż w połowie przypadków to właśnie trwająca
choroba jest przyczyną zachowania kotów, które zaniepokoiło właścicieli; jedna
osoba zaznaczyła, że w połowie przypadków, a jedna, że nigdy. Mniej istotne
wydaje się być następstwo przebytej choroby: zarówno dwie osoby wskazały, że
dotyczy to połowy lub więcej przypadków, a trzy, że jako przyczynę ten powód
można wskazać rzadko bądź wcale.
Rys.5 Odpowiedzi na pytanie 5.
Poza odpowiedziami jakie znalazły się w ankiecie, lekarze weterynarii
wskazywali także podróże oraz przemeblowanie (zwłaszcza przestawienie kuwety).
3. Analiza kompleksowa odpowiedzi
W tym podrozdziale przeanalizowane zostaną całościowo odpowiedzi
poszczególnych lekarzy weterynarii, którzy brali udział w badaniu sondażowym.
W pierwszej z przychodni przypadki zgłaszania przez właścicieli problemów z
zachowaniem u kocich podopiecznych zanotowano niewiele, a aktualnie
prowadzonych kotów było kilka (zdecydowanie mniej niż połowa wszystkich
leczonych kotów). Jako przyczynę wskazano, że większość problemów ma podłoże na
tle zdrowotnym. Lekarz wymienił jako zawsze (lub prawie zawsze) pojawiające się
problemy: załatwianie się poza kuwetą, znaczenie moczem, zachowania
kompulsywne; jako problemy pojawiające się często: brak apetytu oraz lęk przed
obcymi ludźmi. Rzadko zgłaszane przez właścicieli zachowania „niewłaściwe” to
agresja wobec innych zwierząt bądź właściciela oraz lęk przed właścicielem,
niszczenie mebli, brak apetytu. Nigdy nie pojawił się problem uporczywego
miauczenia, a także apatii i unikania kontaktu. Zapytany o przyczyny
zgłaszanych problemów lekarz wymienił jako częstą aktualnie trwającą chorobę
kota. W połowie przypadków były to zmiany miejsca zamieszkania i pojawienie się
nowego domownika. Jako rzadko występujące przyczyny lekarz zaznaczył:
następstwo przebytej choroby, zmianę właściciela, a także dodatkowo podróże.
Nigdy nie wystąpiły zmiany w rodzinie (np. choroba właściciela) jako przyczyna
kocich problemów behawioralnych.
Nieco odmiennie widzi ten temat inny lekarz, do którego właściciele z
kotami zachowującymi się w sposób uznawany przez nich za niewłaściwy zgłaszają
się częściej niż podczas co drugiej wizyty. Mimo to aktualnie prowadzone koty z
takimi problemami to mniej niż co drugi pacjent. Jako tło występowania zaburzeń
lekarz wskazał odpowiedź: połowa dotyczy zdrowia, połowa problemów na tle
psychicznym. Najczęściej występujące zachowania „niewłaściwe” to występujące
częściej niż w połowie przypadków (ale nie zawsze): załatwianie się poza
kuwetą, znaczenie moczem, niszczenie mebli oraz brak apetytu. W połowie
przypadków są to zachowania kompulsywne oraz lęk przed obcymi. Rzadko występuje
nadmierny apetyt. Lekarz ten nigdy nie spotkał się z takim zachowaniem jak:
agresja wobec innych zwierząt lub właściciela, apatia i unikanie kontaktu, czy
lęk przed domownikami. Zgłaszane problemy behawioralne najczęściej występowały
na tle zmian: właściciela, domu, wprowadzenia nowego domownika lub zwierzęcia –
stanowiły one około połowę przyczyn. Nigdy nie wystąpiły problemy na tle
trwającej lub przebytej choroby kota, (co wydaje się być dziwne w kontekście
odpowiedzi na pytanie o przyczyny - połowa na tle zdrowotnym połowa na tle
psychicznym), zmiany miejsca zamieszkania wraz z właścicielem, zmian w rodzinie.
Lekarz ten nie wskazał, żadnej z możliwych odpowiedzi jako tła problemów
zgłaszanego często lub zawsze.
W trzeciej przychodni podobnie jak w pierwszej właściciele kotów rzadko
przychodzą z problemem dotyczącym zachowania swoich podopiecznych, a sam lekarz
aktualnie prowadzi takich kotów kilka, przy czym źródło „niewłaściwego”
zachowania to w ponad połowie choroby kotów. Prawie zawsze występujące
zachowania niepożądane to załatwianie się poza kuwetą. Bardzo często jest to
też agresja wobec właściciela. W ponad połowie przypadków występuje znaczeniem
moczem. Pozostałe zachowania zostały uznane za występujące rzadko (zachowania
kompulsywne, brak apetytu, lęk przed domownikami) lub nigdy (agresja wobec
innych zwierząt, niszczenie mebli, uporczywe miauczenie, apatia
i unikanie kontaktu, nadmierny apetyt, lęk przed obcymi ludźmi). Wskazywane tło zaburzeń to bardzo często trwająca choroba, ale nigdy następstwo przebytej choroby. Często powodem zmian w zachowaniu jest także pojawienie się nowego domownika lub zwierzęcia, a rzadko zmiana właścicieli, bądź domu. Nigdy nie są to zmiany miejsca zamieszkania wraz
z właścicielem, bądź zmiany w rodzinie.
i unikanie kontaktu, nadmierny apetyt, lęk przed obcymi ludźmi). Wskazywane tło zaburzeń to bardzo często trwająca choroba, ale nigdy następstwo przebytej choroby. Często powodem zmian w zachowaniu jest także pojawienie się nowego domownika lub zwierzęcia, a rzadko zmiana właścicieli, bądź domu. Nigdy nie są to zmiany miejsca zamieszkania wraz
z właścicielem, bądź zmiany w rodzinie.
W czwartej klinice lekarz uznał, że właściciele zgłaszają problem związany
z zachowaniem kota podczas co drugiej wizyty, ale aktualnie z tego rodzaju problemem lekarz ma pod opieką tylko jednego kota. Uważa on, że połowa „niewłaściwych” zachowań ma swoje źródło w chorobie kota, a połowa w zmianach na tle psychicznym. Najczęściej pojawiające się zachowania niepożądane to: prawie zawsze zachowania kompulsywne,
a w ponad połowie przypadków są to: załatwianie się poza kuwetą oraz znaczenie moczem, zmiany apetytu (nadmierny apetyt lub brak łaknienia), lęk przed obcymi ludźmi. W połowie przypadków jest też zgłaszane niszczenie mebli, uporczywe miauczenie oraz lęk przed domownikami. Rzadko występują zachowania agresywne (w stosunku do właścicieli bądź innych zwierząt), a także apatia i unikanie kontaktu. Jako najczęstsze (występujące prawie zawsze) źródło zmiany zachowania lekarz uznał zmianę właściciela lub domu (również wraz
z samym właścicielem) oraz pojawienie się nowego domownika. Bardzo często przyczynę „niewłaściwego” zachowania stanowi trwająca choroba, zmiany w rodzinie, a także, wymieniony dodatkowo, lęk separacyjny. W połowie przypadków powodem są też skutki przebytej choroby.
z zachowaniem kota podczas co drugiej wizyty, ale aktualnie z tego rodzaju problemem lekarz ma pod opieką tylko jednego kota. Uważa on, że połowa „niewłaściwych” zachowań ma swoje źródło w chorobie kota, a połowa w zmianach na tle psychicznym. Najczęściej pojawiające się zachowania niepożądane to: prawie zawsze zachowania kompulsywne,
a w ponad połowie przypadków są to: załatwianie się poza kuwetą oraz znaczenie moczem, zmiany apetytu (nadmierny apetyt lub brak łaknienia), lęk przed obcymi ludźmi. W połowie przypadków jest też zgłaszane niszczenie mebli, uporczywe miauczenie oraz lęk przed domownikami. Rzadko występują zachowania agresywne (w stosunku do właścicieli bądź innych zwierząt), a także apatia i unikanie kontaktu. Jako najczęstsze (występujące prawie zawsze) źródło zmiany zachowania lekarz uznał zmianę właściciela lub domu (również wraz
z samym właścicielem) oraz pojawienie się nowego domownika. Bardzo często przyczynę „niewłaściwego” zachowania stanowi trwająca choroba, zmiany w rodzinie, a także, wymieniony dodatkowo, lęk separacyjny. W połowie przypadków powodem są też skutki przebytej choroby.
Do piątego lekarza również właściciele kotów zgłaszają się podczas co
drugiej wizyty, a kotów z problemem dotyczącym zachowania lekarz aktualnie
prowadzi kilka (mniej niż połowa pacjentów). Jako przyczynę zmian w sposobie
bycia u kotów lekarz zaznaczył opcję: w połowie tło psychiczne w połowie
zdrowotne. Do często występujących zachowań „niewłaściwych” lekarz zalicza
jedynie brak apetytu. W połowie przypadków występuje także agresja wobec innych
zwierząt, apatia i unikanie kontaktu, lęk przed obcymi ludźmi. Rzadko jest to
załatwianie się poza kuwetą oraz znacznie moczem, zachowania kompulsywne (w tym
nadmierne wylizywanie), agresja wobec właściciela i lęk przed nim, niszczenie
mebli. Nigdy nie pojawił się problem uporczywego miauczenia i nadmiernego
apetytu. Tłem tych problemów jest często (więcej niż połowa przypadków)
następstwo przebytej choroby,
a zaraz później (połowa przypadków) trwająca choroba aktualnie. Rzadko „niewłaściwe” zachowania pojawiają się na tle zmian: właściciela i domu, miejsca zamieszkania z właścicielem, pojawienie się nowego domownika lub zwierzęcia, zmian w rodzinie.
a zaraz później (połowa przypadków) trwająca choroba aktualnie. Rzadko „niewłaściwe” zachowania pojawiają się na tle zmian: właściciela i domu, miejsca zamieszkania z właścicielem, pojawienie się nowego domownika lub zwierzęcia, zmian w rodzinie.
4. Podsumowanie
Właściwie trudno znaleźć jednolity profil dotyczący problemów
behawioralnych kotów zgłaszanych lekarzom weterynarii. Odpowiedzi są bardzo
różne, a nierzadko rozbieżne. Zwraca uwagę, że lekarze nie wymieniają
bezpośrednio jako przyczyny zachowań „niewłaściwych”, problemów na tle
psychicznym, natomiast w wywiadzie szczegółowym takie przyczyny znajdują,
widząc źródło niepożądanego zachowania głównie w zmianach na jakie narażony
jest kot (zmiany właściciela, domu, domu z właścicielem, zmiany w składzie
rodziny i nowe zwierzęta) – czterech spośród pięciu lekarzy uznało jedną z nich
jako występującą w ponad połowie przypadków lub częściej (trzech uznało jedną z
tych przyczyn jako pojawiającą się zawsze), niekiedy wskazując kilka z nich na
raz. Za w tym samym stopniu istotną, trwającą chorobę kotów, uznało czterech
lekarzy (nie było tu jednak wskazań „zawsze”), natomiast jako następstwo
przebytej choroby kota problemy behawioralne widzi zaledwie dwoje lekarzy (i tu
również nie było przypadku wybrania opcji „zawsze”).
Jako największy problem wyłowić można załatwianie się poza kuwetą i
znaczenie moczem (czterech lekarzy uznało jeden z tych problemów lub oba jako
pojawiające się w połowie lub więcej przypadków, przy czym dwoje uznało, że ten
problem występuje zawsze). Na drugim miejscu można wymienić zmiany apetytu,
przy czym zdecydowanie częściej zgłaszany jest jako problem brak apetytu niż
nadmierny apetyt. Wraz z brakiem apetytu często pojawia się apatia i unikanie
kontaktu oraz lęk przed ludźmi (częściej obcymi niż domownikami). Natomiast nie
wydaje się być problemem agresja wobec właścicieli czy innych zwierząt, ani
zachowania kompulsywne. Nie jest także często zgłaszanym problemem uporczywe
miauczenie oraz niszczenie (drapanie) mebli.
W celu uzupełnienia niniejszego sondażu tę samą ankietę (przy czym niektóre
pytania zostały odpowiednio zmodyfikowano) przedstawiono do uzupełnienia osobom
posiadającym koty. W ankiecie wzięło udział 29 osób. Spośród tych osób problemy
behawioralne u swoich kotów obserwowało 81% (w tym 41% rzadko, a 37% często).
Mimo to 35% osób nigdy nie zgłasza tych problemów lekarzom, a 42% rzadko.
Zdecydowana większość (65%) uważa, że problemy te występują na tle psychicznym
(42%, że wyłącznie, a 23%, że w ponad połowie przypadków). Jeśli chodzi o rodzaj
zachowania to: w połowie przypadków (tutaj określany jako często) lub częściej
występuje lęk przed obcymi ludźmi (często 48%, bardzo często 6%, zawsze 20%). Rzadko
problemy z apetytem (nadmierny apetyt 53% i 41% brak apetytu), uporczywe
miauczenie (37%) oraz agresja wobec innych zwierząt (48%) i zachowania
kompulsywne (37%). Problem najczęściej obserwowany przez weterynarzy, czyli
załatwianie się poza kuwetą widzi po równo, często, rzadko i nigdy 31%
ankietowanych właścicieli kotów. Znaczenie moczem jako problem praktycznie nie
występuje (odpowiedź nigdy zaznaczyło 64% osób). W zasadzie te odpowiedzi
odzwierciedlają w dużym stopniu obserwacje lekarzy weterynarii, można jednak
zauważyć, że osoby posiadające koty nie zgłaszają raczej takich problemów jak
nadmierny apetyt (który występuje częściej niż brak apetytu), uporczywe miauczenie
i agresja wobec innych zwierząt. Najczęstszym zachowaniem „niewłaściwym” jest
lęk przed obcymi ludźmi, przez lekarzy,
z którymi przeprowadzono badania sondażowe również zauważony jako problem istotny. Ankietowani właściciele kotów nie wyróżnili żadnej z wyszczególnionych przyczyn powstawania problemów jako występującą w połowie przypadków lub częściej.
z którymi przeprowadzono badania sondażowe również zauważony jako problem istotny. Ankietowani właściciele kotów nie wyróżnili żadnej z wyszczególnionych przyczyn powstawania problemów jako występującą w połowie przypadków lub częściej.
Wyniki badań zarówno wśród lekarzy weterynarii jak i te uzupełniające wśród
właścicieli kotów wskazują na pewne szczególnie problematyczne zachowania
kotów: załatwianie poza kuwetą, zmiany apetytu, lęk przed obcymi oraz
zachowania kompulsywne, przy czym lekarze jako główny powód tych zmian w
zachowaniu wymieniają problemy
o podłożu zdrowotnym, a dla właścicieli kotów występują one na tle psychicznym.
o podłożu zdrowotnym, a dla właścicieli kotów występują one na tle psychicznym.
Bardzo fajnie napisane. Jestem pod wrażeniem i pozdrawiam.
OdpowiedzUsuń